Πολλές φορές έχω αναρωτηθεί αν αφουγκραζόμαστε πραγματικά τις ανάγκες των παιδιών μας ή απλά είναι οι δικές μας ανάγκες που επικρατούν. Εκείνα τα θαμμένα θέλω της παιδικής μας ηλικίας που έμειναν ανεκπλήρωτα, προσπαθώντας να τα ζήσουμε μέσα από τα παιδιά μας. Παρόλο που υπάρξαμε και εμείς κάποτε παιδιά φαίνεται να έχουμε ξεχάσει τις πραγματικές ανάγκες τους. Αυτό γιατί να συμβαίνει άραγε;
Οι θεωρίες είναι πάρα πολλές για το πώς να μεγαλώσεις ένα παιδί. Φαίνεται όμως πως ο κάθε γονιός έχει την δική του θεωρία. Όμως, αν αυτό γίνει εσφαλμένα, μπορεί να προκύψει μεγάλη θλίψη, και να περιπλέξει τα πράγματα. Κάποιοι προσπαθούν να μεγαλώσουν τα παιδιά τους όπως μεγάλωσαν οι δικοί τους γονείς τους ίδιους, άλλοι πάλι επιχειρούν το ακριβώς αντίθετο, να μην μεγαλώσουν τα παιδιά τους όπως μεγάλωσαν οι ίδιοι π.χ. στερώντας τους πράγματα. Πολλές φορές ακούω γονείς να λένε πως το παιδί μου θέλω να πάει στο καλύτερο σχολείο ή του κάνω όλα τα χατίρια μη μπορώντας να του πω όχι σε τίποτα. Πολλοί επιμένουν πως τα παιδιά θα έπρεπε να μεγαλώσουν από μόνα τους. Τίποτα από τα παραπάνω όμως δεν εγγυάται την επιτυχία. Ένα παιδί μοιάζει λιγάκι σαν άγραφη πλάκα. Αν γράψεις τα λάθος πράγματα πάνω της, θα λέει και θα κάνει τα λάθος πράγματα.
Δεν είναι καλό απλά και μόνο να προσπαθείς να δωροδοκείς το παιδί με ένα βουνό από παιχνίδια κι αγαθά ή να το υπερ-προστατεύεις· κάνοντάς το να πνίγεται και να μην αναλαμβάνει καμία πρωτοβουλία. Τα αποτελέσματα μελλοντικά μπορεί να είναι εξαιρετικά άσχημα.
Πρέπει κανείς να αφουγκραστεί και να ακούσει τη εσωτερική φωνή του παιδιού. Αυτό που θέλουν τα παιδιά είναι να μεγαλώσουν με αγάπη και κατανόηση. Πρέπει να αφήνεις το παιδί σου να βιώνει όλα τα συναισθήματα ακόμη και αν αυτά δεν σε βρίσκουν σύμφωνο. Βοήθησε το να βγάλει τις δεξιότητες του στην επιφάνεια ακόμη και αν νομίζεις πως δεν θα το αντέξεις.
Με το να τα αγκαλιάζεις, να τα φιλάς, να συζητάς μαζί τους, να περνάς ποιοτικό χρόνο, να τα αφήνεις να παίξουν με τα χώματα και τις λάσπες ακόμη και ας λερωθούν, να τους μιλάς για το πώς νιώθεις, να τους βάζεις ξεκάθαρα όρια και ευέλικτους κανόνες, αυτό είναι το πιο ωραίο δώρο που μπορείς να τους κάνεις για την ζωή τους. Όση κι αν είναι η αγάπη σου για το παιδί, θυμήσου πως μακροπρόθεσμα, το παιδί δεν μπορεί να επιβιώσει σωστά αν δεν το καθοδηγήσει κάποιος να κάνει κάποια βήματα προς στο δρόμο για την επιβίωση. Αν το παιδί ακολουθήσει λάθος δρόμο, δε θα είναι τυχαίο.
Τα λόγια ενός παιδιού
Πολλές φορές δεν καταλαβαίνω τους μεγάλους. Κάθομαι και τους παρατηρώ κάποιες φορές και βλέπω πόσο ψεύτικοι είναι, ενώ απαιτούν από εμένα να είμαι αληθινός. Μου λένε να μάθω να αγαπώ αλλά κανείς δεν μου έδειξε πώς να το κάνω. Μου λένε να μοιράζομαι τα παιχνίδια μου αλλά εκείνοι δεν μοιράζονται τα δικά τους υλικά αγαθά. Μου λένε η ζωή θέλει τόλμη και όταν το κάνω με κρίνουν γιατί απέτυχα. Μου λένε να λέω πάντα την αλήθεια και όταν το κάνω η αλήθεια μου τους πληγώνει και μου βάζουν τις φωνές. Μου λένε να είμαι ανεξάρτητο παιδί ενώ εκείνοι μια ζωή δεν με άφηναν να πάρω καμία πρωτοβουλία. Μου λένε να ακολουθώ πάντα την καρδιά μου και όταν το κάνω μου λένε πως ακολουθώ λάθος μονοπάτι κρίνοντάς με. Μου λένε να είμαι ελεύθερος αλλά με όρους. Μου λένε να πετάξω χωρίς να μου το έμαθαν ποτέ. Μου λένε να μην κλαίω, να μην φοβάμαι, να μην θυμώνω αλλά εκείνοι τα κάνουν όλα αυτά. Μου λένε να έχω αυτοπεποίθηση αλλά πότε δεν άκουσα ένα μπράβο. Απαιτούν να είμαι δυνατός αλλά μέσα μου νιώθω ευάλωτος. Μου λένε να είμαι ο εαυτός μου αλλά τώρα πια δεν ξέρω ποιος είμαι… και αναρωτιέμαι αν ποτέ καταφέρω να το μάθω… αν ποτέ βρω τον πραγματικό μου εαυτό.….
Ένα παιδί καταλαβαίνει και βιώνει όλα τα συναισθήματα τα λεκτικά και τα μη. Είναι απίστευτο πως μεγαλώνοντας απαιτούμε από τα παιδιά μας να είναι «σωστά» ενώ εμείς τους διδάσκουμε το αντίθετο. Και όταν το δικό μας δημιούργημα δεν μας αρέσει το πετάμε και το μειώνουμε…..
Εμείς οι ενήλικοι «κρύψαμε» τα συναισθήματά μας, χάσαμε την απλότητα, την παιδικότητα και την αθωότητα μας, κάνοντας τα πράγματα πιο πολύπλοκα, πιστεύοντας πως έτσι γεννηθήκαμε εξ αρχής. Ένα παιδί μπορεί να μας διδάξει vα αγαπάμε, να εμπιστευόμαστε, να δημιουργούμε, να χαιρόμαστε αληθινά, να τολμούμε, να συγχωρούμε και πάνω απ όλα να ξαναβρούμε το παιδί που βρίσκεται μέσα μας.
Χρύσα Πήλιου
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια